Tot circa halverwege de twintigste eeuw stoelde het muziekonderwijs -zoals het gehele Nederlandse schoolwezen - op hetgeen in de negentiende eeuw gebruikelijke of in gang gezet was volgens de ‘Wet op het Lagere Schoolwezen en Onderwijs in de Bataafsche Republiek’ uit 1806, waarin openbaar onderwijs tot regel verklaard werd. Al in het begin van de 19e eeuw bestond een indeling in lager, middelbaar en hoger onderwijs, die halverwege die eeuw nogal wat wijzigingen onderging –vooral in de vorm van uitbreiding - door opkomst van industrialisatie, die maatschappelijke voorbereiding, dus een andersoortige vorming, eiste. De grondwet van 1848 bepaalde vrijheid van onderwijs.